Những điều nên và không nên làm vào ngày đầu năm mới 2024

Người Việt quan niệm, những ngày đầu năm mới nếu gặp nhiều điều tốt thì sẽ may mắn cả năm và ngược lại. Xuất phát từ quan niệm đó nên từ xưa trong dân gian có rất nhiều những điều kiêng kỵ đầu năm mới. Những điều nên làm đầu năm để có nhiều may mắn hơn trong năm mới. Dưới đây là những điều nên làm cũng như không nên làm vào đầu năm 2024 mà ai cũng cần phải biết.

Những điều nên làm vào đầu năm mới

Mua muối

Theo quan niệm xưa người ta có câu: “Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi”. Đây là câu nói hầu như ai ai là người Việt Nam đều biết tới. Câu nói này muốn nhắn nhủ cho nhau rằng cuối năm và đầu năm nên làm gì?

Muối là một thứ có vị mặn, nên có thể chống xú uế. Có thể xua đuổi tà ma và đem lại nhiều may mắn trong gia đình. Đồng thời muối cũng là biểu tượng của tình cảm thắm thiết, mặn nồng, gắn kết và no đủ. Tục mua muối đầu năm với ý nghĩa cầu mong sự đậm đà, may mắn trong tình cảm gia đình.

Mặc đồ mới

Diện đồ mới vào ngày tết, không những để bản thân trong sắc xuân thật đẹp, thật bảnh để đón tiếp khách khứa. Mà mặc đồ mới còn thể hiện ước muốn rằng nhiều bước phát triển mới sẽ đến với bạn trong năm mới. Vì quần áo mới nó tượng trưng cho những điều mới mẻ, tươi vui. Tuy nhiên bạn nên chọn những bộ đồ có màu sắc rực rỡ, vui vẻ. Chú ý không mặc đồ áo màu tối, tránh màu đen, màu xám.

Hái lộc

Hái lộc đầu năm là một tục có từ rất xưa của người Việt. Vào thời điểm sau khi giao thừa, mọi người đi chùa hái một cành lộc nhỏ. Điều này có ý nghĩa tượng trưng cho sự mang lộc chồi, và mang sự sinh sôi nảy nở về nhà. Trong xã hội ngày càng phát triển, tục hái lộc đầu xuân vẫn còn giữ được nguyên nét giá trị tinh thần. Mặc dù tục này đã có ít nhiều thay đổi trong quan niệm cũng như cách làm của mỗi người.

Những việc không nên làm vào đầu năm mới 2024

Không quét nhà vào ngày mồng Một

Những ngày đầu năm mới, các gia đình không nên quét nhà, đặc biệt là ngày mùng 1 đầu năm mới. Bởi theo quan niệm xưa nếu quét nhà là sẽ hất tài lộc ra khỏi cửa. Vậy nên vào những ngày trước tết các gia đình nên quét dọn nhà cửa sạch sẽ, gọn gàng để đón tết. Đặc biệt trong ngày đầu tiên của năm mới sẽ không phải dọn dẹp, hay quét nhà cửa để phạm vào điều kỵ đầu năm.

Không cho lửa đầu năm

Từ xưa đến nay, lửa được tượng trưng cho màu đỏ, cho sự may mắn nên vào những đầu năm, mọi người đều kiêng kỵ cho lửa người khác. Vậy nên mọi người tuyệt đối lưu ý không cho lửa vào đầu năm mới.

Không cho nước đầu năm

Nước là một trong những nguyên tố khởi nguyên của vũ trụ. Nên người Việt Nam quan niệm, nước tượng trưng cho sự sinh sôi ” Tiền vào như nước”. Hình ảnh nước đầy ăm ắp tượng trưng cho sự may mắn, sinh sôi, mát lành. Cho nên mọi người cần tránh cho nước vào đầu năm.

Không đi chúc Tết sáng mồng Một

Người Việt Nam thường tránh đi chúc Tết sáng đầu năm vì không muốn xông đất nhà người khác. Với người Việt Nam người xông đất rất quan trọng, ảnh hưởng đến cả gia đình trong một năm. Ngày mồng một Tết người Việt Nam thường chỉ đi thăm họ hàng, người thân.

Không làm đổ vỡ đồ dùng

Người Việt Nam quan niệm đổ vỡ đồ dùng trong nhà như bát đĩa, ấm chén, gương trong ngày đầu năm báo hiệu cho sự chia lìa, đổ vỡ nên rất kiêng kị. Khi để điều đó xảy ra mọi người thường xem đó là một dự báo không lành.

Không tranh cãi, bất hòa

Vào những ngày Tết, mọi người thường cố giữ hòa khí, không tranh cãi, gắt gỏng dù có khó chịu đến thế nào. Người lớn tránh quát mắng, trẻ con không khóc lóc để giữ cho hòa khí một năm luôn vui vẻ, hòa thuận. Không mặc quần áo màu đen- trắng.

Với người Việt Nam, màu đen- trắng tượng trưng cho sự tang tóc nên vào ngày Tết thường tránh mặc quần áo nhiều màu đen hoặc trắng. Những ngày Tết, mọi người thường mặc quần áo nhiều màu sắc, tươi trẻ để mong muốn một năm mới may mắn, vui vẻ.

Không vay mượn đầu năm

Ngày đầu năm đều tránh cho vay, đi vay, đòi nợ hay trả nợ. Vì theo quan niệm, nếu đi vay thì cả năm sẽ túng thiếu cùng quẫn còn cho vay thì tiền bạc phân tán, không được may mắn, phát đạt.

Không xuất hành ngày mồng Năm

Ngày mồng Năm là ngày nguyệt kị, người Việt thường không xuất hành đầu năm vào ngày này. Dân gian có câu “mùng năm, mười bốn, hai ba; đi chơi còn lỗ nữa là đi buôn”. Người Việt tin rằng mùng 5 không thích hợp cho các cuộc du xuân lấy lộc.

Kiêng để tang vào ngày mồng Một

Ngày mồng Một là ngày vui của tất cả mọi người nên những nhà nào có tang sẽ được cất khăn tang trong vòng ba ngày. Nếu có người mất đúng vào ngày mồng Một thì gia chủ sẽ không phát khăn tang ngay mà để sang sáng mồng Hai. Còn nếu nhà có người mất vào ngày 30 thì gia chủ thường thực hiện tang lễ trong ngày hôm đó tránh để sang ngày mồng Một. Những gia đình có tang tránh đi chúc Tết, thăm hỏi người khác.

Kiêng nói những điều xui

Những phát ngôn đầu năm sẽ có ảnh hưởng đến những chuyện sẽ xảy ra trong năm. Vì vậy, bạn đừng nên nói những từ xui xẻo như “Chết mất” hay ” Tiêu rồi”,”Hỏng rồi”. Đó là những từ không may mắn. Thay vào đó bạn nên nói chuyện với mọi người bằng những từ ngữ dễ chịu, vui vẻ. Và những câu mang lại may mắn không chỉ cho bản thân mà cho cả người xung quanh mình.

Kiêng ăn món xui

Ngày đầu năm, người Việt không nên ăn những món như mực, thịt chó, trứng vịt, thịt vịt, cá mè. Vì theo quan niệm xưa nếu ăn phải những món ăn này sẽ không tốt cho năm mới. Ngoài ra, còn có một số vùng không ăn tôm vì sợ… đi giật lùi như tôm. Nếu ăn trong ngày Tết, công việc sang năm sẽ lùi chứ không thể tiến tới.

Kiêng mua đồ xui

Dân gian có câu “Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi”. Mua gì đầu năm cũng là một việc rất quan trọng bởi nó là món hàng đầu tiên gia chủ mang về nhà. Món hàng mua đầu năm được coi là mua để lấy hên, lấy lộc, bởi “của mua là của được”. Món hàng này mang nhiều ý nghĩa tâm linh hơn thực dụng. Đầu năm kiêng mua dao, thớt, chày, cối… Người ta hay mua muối ngay sáng sớm mùng Một với hàm ý cả năm đậm đà, ý vị.

Xông nhà khi không hợp tuổi

Xông nhà hay còn gọi là xông đất, đây là phong tục tập quán lâu đời của người Việt. Nếu như có một người khách đầu tiên đến chúc Tết gia đình bạn trong năm mới thì người đó chính là người xông đất cho gia đình bạn. Nếu như người đó hợp tuổi với gia đình bạn. Hoặc là người luôn gặp may mắn trong cuộc sống thì gia đình bạn sẽ có được nhiều điều may mắn trong năm mới. Vì vậy, những người “nặng vía”, không hợp tuổi với gia chủ đừng nên đến xông nhà ngày đầu năm. Người có tang không nên xông đất nhà người khác để tránh xui xẻo.

Không nên đóng cửa sẽ đói nghèo tù túng

Trong dịp Tết, trừ khi phải ra khỏi nhà đi chơi, thăm hỏi… vì theo tín ngưỡng dân gian từ sớm mồng một đến trước ngày rằm tháng giêng. Ngọc Hoàng cùng chư vị thần tiên sẽ giáng phàm du lý từng nhà và nếu đóng kín cổng. Các vị coi như sự bất kính mà giận dỗi bỏ đi và cả năm, thậm chí nhiều năm sau gia đình sẽ không được hưởng phúc, sẽ bị đói nghèo, tù túng.

Tắm rửa, gội đầu hao mòn kiến thức, phúc lành

Ở nhiều nơi, trong dịp Tết thường kiêng tắm rửa, gội đầu trong ngày Tết. Bởi e ngại thần tướng hao mòn, kiến thức, tài năng cùng phúc lành đã có trong năm cũ bị trôi sạch. Cũng kiêng giặt giũ vào mồng một Tết vì nó ứng với ngày thủy bá, vị thần của sự sinh sôi, thịnh vượng, việc xả đi nhiều nước sẽ làm tổn phúc lộc.

Ăn dở, bỏ thừa cả năm mất mùa, đói khát

Dù món ăn ngày Tết thế nào, cũng tránh ăn nhè, nhả bã, bỏ phí. Nếu không cả năm sẽ bị mất mùa, đói khát… Đặc biệt tránh để thừa cơm, gạo khiến sau này lấy phải người chồng/vợ bị rỗ nặng. Tránh chống đũa vào bát gây sự chậm trễ trong công việc, thua lỗ khi buôn bán và nếu làm nghề nấu ăn thì rất ít khách. Để chữa lại việc bỏ dở ăn uống, ở các lần sau người ta thường ăn cam, dưa, xoài, đu đủ… nhờ có màu đỏ hồng, vị ngọt thơm sẽ mang lại sự may mắn và thành công… Trẻ con thường được khuyên không ăn chân gà. Tránh viết xấu như gà bới, văn phong cẩu thả, lại hay gây lộn.

Kiêng ăn đuôi cá

Ở miền Bắc có một số nơi cầu may năm mới bằng việc ăn cá chép. Nếu ăn cá chép trong ba ngày đầu năm mới thì trong năm đó sẽ được hanh thông trong chuyện học hành, thăng tiến. Tuy nhiên, nhằm tăng sự may mắn, người ta tránh ăn phần đuôi, để luôn có dư thừa, tích lũy của cải trong năm mới, chứ không chỉ đủ ăn đủ mặc.

Kiêng trượt chân, vấp ngã

Trẻ con, thanh niên thường được người có tuổi dặn dò phải đi đứng cẩn thận, ngay ngắn trong ngày Tết. Tránh trượt chân, vấp ngã vì như vậy sẽ bị dông cả năm. Trượt chân hay vấp ngã tượng trưng cho sự xui xẻo, trục trặc trong công việc.

Kiêng ngồi hoặc đứng trước cửa

Việc đứng hay ngồi án ngữ trước cửa chính trong dịp năm mới. Không chỉ vô duyên mà còn được coi là hành động gây phương hại đến vượng khí gia đình. Luồng khí tốt lành của năm mới trên đường vào nhà sẽ bị chặn lại, hao tán đi. Khiến gia đình đó không được may mắn, thành công, hạnh phúc.

Kiêng vỗ vai, quàng vai người khác

Hành động thân mật, bỗ bã này nếu được bạn thực hiện trong những ngày đầu năm mới thì rất có thể gây ra sự khó chịu. Nhiều người cho rằng khi bị người khác vỗ vai, quàng vai vào dịp Tết, họ sẽ bị xui xẻo, gặp chuyện buồn về tình duyên hay hạnh phúc gia đình.

Thật ra ngay cả trong những ngày bình thường, nhiều người Việt đương đại cũng tránh tối đa việc bị người khác vỗ vai hay quàng vai.

Kiêng chúc Tết người đang nằm ngủ

Ngày xưa đất tuy rộng nhưng không phải gia đình nào cũng có nhà to để phân ra thành phòng ngủ, phòng ăn, phòng khách. Vì thế không hiếm trường hợp, khách đến nhà chúc Tết vào sáng mùng một, thấy vẫn có người nằm ngủ do phải thức khuya vào tối giao thừa. Đã đến nhà người ta thì phải xởi lởi mà chúc Tết. Thế nhưng họ không chúc người đang nằm ngủ đó. Nếu không, lời chúc tốt đẹp lại bị xem như lời trù ẻo, muốn cho người ta phải nằm li bì trên giường bệnh.

Vì thế, nếu có lòng, khách phải đợi đến khi người đó ngủ dậy mới nói ra lời chúc với họ.

Kiêng đánh thức người khác trong ngày mùng 1 Tết

Sáng mồng 1 tết nên làm gì? Gặp trường hợp đi chúc Tết nhà người ta, muốn dành lời chúc cho người đang ngủ nhưng không thể đợi lâu. Tốt nhất là vị khách nên chờ dịp khác chứ không được đánh thức anh ta dậy. Không chỉ khách, ngay cả người nhà cũng không nên đánh thức ai trong ngày này, mà phải để người ta tự dậy. Nếu không, người nằm ngủ đó sẽ phải chịu sự thúc giục của người khác trong công việc quanh năm.

Kiêng để cối xay gạo trống vào ngày đầu năm

Một số vùng quê Nam bộ tin rằng việc để cối xay gạo trống đầu năm sẽ đồng nghĩa với việc thất bại, mất mùa trong năm tới.

Trên đây là những điều nên làm và không nên làm vào ngày đầu năm mới, mà tất cả mọi người nên biết. Để bản thân biết được tết 2024 nên làm gì để có may mắn. Những điều đó rất có ý nghĩa và là hành trang để bạn có thể chuẩn bị đón một năm mới an khang, thịnh vượng và tràn đầy niềm vui.